• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
  • https://www.facebook.com/PolatderesiKulturYardimlasmaDernegi/
  • www.twitter.com

Genel bilgiler
Linkler
Cemalettin OLGUN
ceolgun@gmail.com
Anıtkabir İnşaatında Çıkan Tüneller
15/06/2019
ANITKABİR'İN ALTINDA TÜNELLERMİ VAR ?
Cemalettin Olgun/ Çakmakkır Dergisi



      Atalarımız bu kadar zor şartlarda el yordamı ile Ankara'nın kalbine muhteşem bir eser kurmuşlar, oraya terini akıtanların hakları ödenmez. Eserlerine sahip çıkmalıyız.

      Abdurrahman Uzun 1930 yılında Suşehri Polat Deresi Kavşut Köyünde doğdu, 1960 yılında İmranlı İlçesine göç etti. 59 yılı aşkın bir süredir Kızılırmak Mahallesinde ikamet ediyor.
   Fertlerinin çoğu Zanaatkâr olan "Uzun Hasan" sülalesinin asırlık çınarı olup İmranlı'nın en eski marangoz ustalarından birisidir. Ömrü ustalıkla, ahşaba şekil vermekle törpülendi. 4 çocuk babası, evlatlarından birisi halen baba mesleğini sürdürmektedir.
      Abdurrahman usta 89 yaşında, sağlığı yerinde zihni berrak hoş sohbetli gün görmüş, irfan sahibi bir zatı muhterem.
   Önceki sahifelerde İmranlı Kaymakamı Sn. Hasan Meşeli'nin "ailemizin Çınarları" projesi kapsamında ilçe ve köylerdeki aileleri ziyaret ettiğini yazmıştık.
   Kaymakam Meşeli, 17 Ocak 2019 günü İmranlı merkezde ikamet eden Abdurrahman Uzun'u ziyaret etmek için evine gidip hatırını soruyor. Mülki amirin kendisini ziyaret etmesi pek hoşuna gidiyor. Yapılan muhabbet içilen çaylarla koyulaşınca karşısında da bir devlet adamını görünce ona bir şeyler söylemek istiyor. Başlıyor anlatmaya, konuşmalar görüntülü kaydediliyor.
     "kırk beş gün çalıştım 105 lira verdiler 45 Lira ile iki kat yatak aldım Ankara'da. Atatürk'ün kabristanında 45 gün çalıştım. Bir müteahhit almıştı da, arabalar yok idi (tahta) el arabaları ile toprak çektik.
      O yarmalar bu direkler kadar büyüktü. İki tane tünel çıktı. Toprak tüneli. Bir ucu orada süvari alayı vardı oradaydı. Bir ucu da Yeni şehirdeydi. İkisi de yan yanaydı. Bize tembih ettiler ki burada tünel var dikkat edin. Çalışırken toprak delindi arkadaşlar düştüler.
      Efendiler girdik tüneli geziyoruz, toprak o günden beri nasıl yapmışlarsa, toprağı o kadar depmişler ki düşmesi mümkün değil. Duvarlar topraktan daş olmuş. Diyeceğim orada 45 gün çalıştım buraya geldim, hastalandım, iyi olduktan sonra yine oraya geri gittim. O zaman Türkiye'nin nüfusunu on milyonun üzerinde söylüyorlardı, imdi 80 milyon olmuşuz.
      1944 senesinde 15-16 yaşlarındaydım, toprak çok sertti,dozer falan yok kazma kürekle dağları deliyorduk, eskiden Ceneviz devri varmış taa o zaman yapılmış. Orada bir tepeyi yıktılar altından altmışa altmış külünçeli çift ağaç hatıl çıktı. O zamanlar Büyük Millet Meclisi'de yapılıyordu"
      Ulu önder Atatürk'ün ebedi istinatgâhı Anıtkabir ile ilgili tanıklığını Abdurrahman Uzun, şeksiz şüphesiz duru bir dille bu şekilde dile getiriyor.
Anıtkabir'in bilinen yapım sürecine bakacak olursak, 1944 yılında temel atma töreni yapılıyor, 1953 yılında inşaat bitiriliyor. Abdurrahman usta temel atma tarihinden bir yıl sonra 15 yaşındayken Anıtkabir inşaatında kazma kürek işçisi olarak çalışmış.
      Konuşmasında "bir müteahhit almıştı" diyor. Anıtkabir'in inşaatını başlangıçtan bitimine kadar 4 müteahhit firma almış. Bunlar sırası ile, Mühendis Hayri Kayadelen, RAR Türk Limitet Şirketi, AMAÇ Limitet Şirketi ve 1951-1953 arası müteahhit Muzaffer Budak . (Haluk Kalafat)
Kazıların ilk kısmını Mühendis Hayri Kayadelen yaptırdığına göre bu müteahhit ile çalışmış olmalıdır.
      Anıtkabir'in yapım aşaması ile ilgili eski fotoğraflara bakıldığında gerçekten de Abdurrahman Uzun'un dediği gibi tahta el arabaları, dört kollu taş ve toprak taşımacılığında kullanılan gejgereleri, kazma kürek çalışma vazıyetlerini görmek mümkündür.
      "Kırk beş gün çalıştım 105 Lira verdiler" diyor günlüğü 2 Lira 33 Kuruş. Bu günkü altın kurundan hesap edecek olursak günlük yevmiyesi 145 Tl. (1943 yılı altın gramı 4 Lira) Abdurrahman Uzun'un düz işçi olduğunu düşünürsek 145 lira ile iyi yevmiye vermişler.
   "O zamanlar Türkiye'nin nüfusu 10 milyonun üzerindeydi" diyor. 1940 yılında nüfusumuz 17 milyon 820 bin imiş. Dediği gibi nüfusumuz on milyonun üzerindeymiş.
   İki adet yan yana tüneli gördüğünü, içine girip incelediğini, bir ucunun Süvari Alayında bir ucunun Yenişehir'de olduğunu beyan ediyor. Anıtkabir'e 1 Km. mesafedeki Yenişehir'e pek ala tünel yapılabilir.
     T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Anıtlar ve Müzeler Gnl. Müdürlüğünün sitesinde Anıtkabir ile iğli geniş bilgiler vardır. Orada RASATTEPE (ANITTEPE) bölümünde şu bilgiler verilmiştir.
      "Anıtkabir yapılmadan önce rasat istasyonu bulunması dolayısıyla Anıttepe'nin ismi Rasattepe idi.
      Bu tepede, M.Ö 12. yüzyılda Anadolu'da devlet kuran Frig uygarlığına ait tümülüsler (mezar yapıları) bulunmaktaydı. Anıtkabir'in Rasattepe'de yapılmasına karar verildikten sonra bu tümülüslerin kaldırılması için arkeolojik kazılar yapıldı. Bu tümülüslerden çıkarılan eserler, Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde sergilenmektedir"
   Abdurrahman Uzun'un anlattıkları hususlar ile yukarıdaki bilgiler arasında paralellikler var. M.Ö. 12. Yüzyıldan beri çekim merkezi olan Anıttepe'de yan yana uzanıp giden tünellerin ve daha fazlasının olması muhtemeldir.
      TBMM'de söylediği gibi o yıllarda ,1938-1947 yılları arasında yapılmış.
Anıtkabir İnşaatında çalışan şu an 89 yaşında olan Abdurrahman usta, süreç ile uyum sağlayan bu kadar bilgiyi 73 yıldır zihninde saklamış.
    İmranlı Kaymakamı Sn. Hasan Meşeli koca çınar Abdurrahman dedeyi bulup sohbet etmiş, bizde buraya yazıp not düştük.
   Türkiye Cumhuriyetinin banisi Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün istirahatgahı Anıtkabir'in yapılış tarihini araştıracak olan Üniversitelerimiz, akademisyenlerimiz, öğrencilerimiz zamanın tanığı Abdurrahman dedeyi ziyaret edip onun engin bilgilerinden istifade edebilirler.
    Atalarımız bu kadar zor şartlarda el yordamı ile Ankara'nın kalbine muhteşem bir eser kurmuşlar, oraya terini akıtanların hakları ödenmez. Eserlerine sahip çıkmalıyız.




Yorum Yaz
2656 kez okundu. Yazarlar

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın

Yazarın diğer yazıları

KATRAN BABA - 20/05/2020
KATRAN BABA
BAL HATUN CAMİİ / Levent Kürşat Kırca & Cemalettin Olgun - 28/04/2020
SUŞEHRİ BAL HATUN CAMİİ Levent Kürşat Kırca & Cemalettin Olgun
TÜRK KAYAKÇILIĞI SİVAS SUŞEHRİ BULDUR KÖYÜNDE BAŞLADI - 19/02/2020
TÜRK KAYAKÇILIĞI SİVAS SUŞEHRİ BULDUR KÖYÜNDEN BAŞLADI
HASAN MEŞELİ İstikbalin Valisi İmranlı Hanelerinde - 18/06/2019
Ne yanar kimse bana âteş-i dîlden özge Ne açar kimse kapım bâd-ı sabâdan gayrı / Fuzuli
Kapıdaki Yüzler - 16/10/2018
KAPIDAKİ YÜZLER
VELİ BABA TÜRBESİ - 17/01/2018
VELİ BABA TÜRBESİ BİR HUZUR BELDESİ
ŞAH TEPE - 01/04/2017
İmranlı Haber dergisi. 10. Sayı. Mart.2017
TARİHİ İMRANLI ÇEŞMESİ - 01/06/2015
HARBDAN HATIRA
TARİHTEN GÜNÜMÜZE KÖY MUHTARLARMIZ - 05/03/2014
MUHTARLIK TARİHÇESİ
 Devamı